کنکور آسان

) تکنیک های ذهنی مدیریت زمان

حذف باورهای ذهنی غلط

دانش آموز عزیز، اگر باور تو این است که وجود برنامه یا عدم آن هیچ تأثیری بر روند مطالعه‌ی شما نخواهد داشت، قطعاً اشتباه می کنید، چنین تفکری مانع استفاده از برنامه های درسی خواهد شد. گروهی از دوستان گمان می‌کنند که می‌توانند به صورت ذهنی تمام مسایل را بررسی نمایند و به مطالعه‌ی تمامی دروس بپردازند و با این کار نه تنها بیهوده به ذهن خود فشار می‌آورند، بلکه به هیچ وجه نمی‌توانند جای یک برنامه‌ریزی خوب را پر کنند.

مطمئناً زمانی که یک برنامه‌ریزی صحیح و کامل را به‌کار گیرید، تأثیر شگرف آن را در پیشبرد بهینه ی امور درسی خود مشاهده خواهید کرد.

چند باور غلط ذهنی درباره ی مدیریت زمان

الف) برنامه ریزی قدرت خلاقیت را از ما می گیرد و ما را خشک و کلیشه ای بار می آورد.

توضیح : اگر برنامه ریزی با روحیه ی شما مطابق باشد و تمام موارد زندگی را مورد توجه قرار داده باشد، نه تنها خلاقیت شما را کاهش نمی دهد بلکه با افزایش امکانات زمانی، موجبات پرداختن به تمام امور مورد علاقه‌ی شما را مهیا می سازد. یک برنامه‌ریزی خوب، چنان توانایی‌های فکری و ذهنی شما را افزایش می‌دهد که با آرامش خاطر می‌توانید در مورد تمامی مسایل درسی و حتی امور روزمره‌ی زندگی خود بیندیشید و با فکری آزاد و ذهنی باز به رویارویی با مسایل خود بپردازید.

ب ) چون برنامه های درسی معمولاً به طور کامل و دقیق اجرا نمی شوند، محکوم به شکست هستند.

توضیح : اگر برنامه ی درسی، به طور اصولی، نیازهای دانش آموز را مورد بررسی قرار دهد و با توان دانش آموز هماهنگ باشد ، بیش تر آن اجرا می شود.

نکته ۱ : اگر ۸۰ درصد یک برنامه‌ی درسی منطقی اجرا شود ، اجرای آن در حد بسیار عالی ارزیابی می شود.

نکته ۲ : اجرای یک برنامه هر چند به مقدار کم می تواند یک شروع بسیار خوب برای هر کاری باشد به شرط آن که در روزهای بعد بتوانید این اجرا را رشد داده و آن را بیش‌تر کنید.

نکته‌ی بسیار مهم در این خصوص، در مورد آن دسته از دوستان کنکوری است که با وجود اینکه دیگر فرصت چندانی به کنکور باقی نمانده است و دیگر آلان زمان از این سو به آن سو پریدن و از این شاخه به آن شاخه رفتن نمی‌باشد، هنوز به تغییر در روش‌ها مشغولند و هنوز به درستی نمی دانند چه می‌خواهند و چه می‌توانند بکنند و این تنها نتیجه‌ای که دارد این است که در نهایت حسرت و افسوسی برایشان به جا می‌ماند؛ پس به هوش باشید، زمان اندک است و بسیار ارزشمند و امروز و از همین حالا شروع کنید و با تکیه بر یک برنامه‌ریزی صحیح و مطمئن، از تمامی توانایی‌های خود بهره بگیرید تا بتوانید بهترین نتیجه را کسب نمایید.

پ ) برنامه ی درسی به معنای حذف هر گونه استراحت و تفریح و به معنای پر کردن کل زمان با مطالعه است.

توضیح : در یک برنامه ی درسی صحیح تمام نیازهای روزمره‌ی فرد از جمله استراحت، خواب، تفریح در حد تعادل باید مورد توجه قرار گیرد. در غیر این صورت برنامه قابل اجرا نخواهد بود.

برنامه ریزی مثبت ضمیر ناخود آگاه :

به طور کلی رفتار و عملکرد هر انسانی تحت تأثیر ناخودآگاه او شکل می گیرد، از آن جایی که هر انسانی بیش از آن که تحت تأثیر عقل و منطق خود باشد، تحت تأثیر احساسات خود است اگر بتوانید ضمیر نا خود آگاه خود را مثبت طراحی کنید نسبت به درس و مطالعه احساس خوبی خواهید داشت و این شروع یک موفقیت بزرگ است.

تجسم خلاق مثبت و تأثیر آن بر ضمیر ناخود آگاه

اگر مدام خود را در حالتی ببینید که در حال اجرای قوی برنامه هستید و با جملات مثبت و محرکی که از ذهن خود می گذرانید، این تصاویر را تقویت کنید، به تدریج این تصاویر جملات مثبت، موجب طراحی جدیدی در ذهن شما می‌شود و احساس فوق العاده‌ای نسبت به مطالعه در شما ایجاد خواهد کرد. مدام به خود بگویید که من با برنامه‌ریزی صحیح می‌توانم به تمام آرزوهایم برسم و از تمام توانم به بهترین نحو ممکن استفاده نمایم. تأثیر شگرف جملات مثبت بر ذهن را دست کم نگیرید. این جملات مثبت می‌تواند مسیر زندگی شما را تغییر دهد.

مثال : دانش آموزی که تا به حال از درس شیمی لذّت نمی برده است و نمرات او همیشه در این درس کم بوده است، اگر مدتی ( حدود یک ماه ) نقش یک دانش آموز خوب را بازی کند و همواره خود را در نقش او تصور کند که همیشه دوست دارد در کوچک ترین فرصت ها به مطالعه‌ی این درس بپردازد و خود را در حالت مطالعه‌ی آن درس ببیند و لذّت آن را در ذهن خود احساس کند و یا حتی تجسم نماید، پس از مدتی احساس او نسبت به این درس تغییر کرده و تمایلات مثبت او واقعی می شود.

این تجسم مثبت و به‌کارگیری جملات مثبت نه تنها در درس خواندن که در تمامی امور زندگی ما می‌تواند معجزه آفرین باشد.

البته در کنار این تصاویر، نقش جملات مثبت بسیار مؤثر است.

به طور مثال: (( به درس شیمی خیلی علاقه پیدا کرده ام )) (( از خواندن شیمی لذت می برم )) (( به زودی دانش آموزی قوی در درس شیمی خواهم شد )) (( دوست دارم زمان مطالعه‌ی شیمی خود را افزایش دهم و در هر فرصتی به آن بپردازم ))  (( در درس شیمی استعداد عجیبی در خود کشف کرده‌ام . ))

سؤال : آیا این تصاویر و جملات مثبت خود فریبی نیست ؟

پاسخ : خیر، بلکه نقش جدیدی است که شما در زندگی بازی می‌کنید و به زودی این نقش، واقعیت زندگی شما خواهد شد. در واقع می‌توان گفت که این یک روش مبارزه با فرسودگی و ناامیدی در یک زمینه‌ی خاص و یا یک درس به‌خصوص است.

سؤال : چرا در برخی از دانش آموزان تجسم خلّاق مثبت و سیگنال‌های مثبت، موجب تغییر رفتار و اجرای برنامه درسی نمی شود ؟

پاسخ : به دو علت، اول این که خیلی زود این تصاویر و جملات مثبت را رها می کند.

دوم باید با احساس اولین نشانه‌های مثبت در ذهن، درس خواندن را افزایش داده و کیفیت آن را ارتقاء دهد تا این هم افزایی حالت مثبت ذهن را تقویت کند و موجب تغییر منش در فرد شود.

در پایان این نکته را عرض کنم که به هوش باشید که زمان اندک است و فرصت این پا و آن پا کردن ندارید، تصمیم خود را بگیرید و با انتخاب برنامه ای صحیح و مناسب، به مطالعه‌ی دروس بپردازید تا بتوانید در مدت زمان باقیمانده، بیشترین راندمان را داشته باشید.

نکته ی دیگری هم که باید خدمتتان عرض نمایم این است که گمان نکنید برنامه‌ریزی، یک امر پیچیده است که حتماً باید برای آن به این و آن مراجعه کرد و با صرف هزینه‌ای گزاف به یک برنامه‌ی صحیح دست یافت؛ به هیچ وجه این طور نیست بلکه شما اگر خودتان بخواهید با اندکی تمرکز بر توانایی‌ها و امکانات خود، می‌توانید بهترین برنامه‌ریزی را برای خود انجام دهید.

درس ریاضیات گسسته یکی از سه درس ریاضی سال چهارم دبیرستان است که با ۱۰ الی ۱۴ سؤال در کنکور سراسری، نقش مهمی در تعیین سرنوشت دانش‌آموزان دارد. البته با توجه به ۲ یا ۳ سؤالی که از پایه‌های این درس یعنی جبر و احتمال مطرح می‌شود، معمولاً حدود ۱۳ یا ۱۴ سؤال از این مفاهیم در کنکور وجود دارد.

پس از آموختن مطالب اصلی درس، جزئیاتی که در تمرینات کتاب درسی مورد توجه قرار گرفته , باید حتماً مورد بررسی قرار بگیرد. کتاب، بسیاری از مطالب هر فصل را در قالب تمرین های  پایان فصل مطرح نموده است و به دست آوردن خیلی از خواص و روابط را به عهده‌ی دانش‌آموز است.

بنابراین هرگز از تمرین ها و جزئیات متن کتاب غافل نشوید! چون به غیر از نظریه‌ی اعداد، اکثر مطالب این درس نزدیکی تنگاتنگی با بحث آنالیز ترکیبی و مسائل شمارش دارد. به طور کلی  توصیه‌ می‌شود که حتماً بحث آنالیز ترکیبی و کاربردهای آن در شمارش را به خوبی فرا گرفته و از کاربردهای آن در درس گسسته مطلع باشید.

حل تست :

 پس از آموختن مطالب درسی لازم است در هر فصل، دو گروه تست را مورد بررسی قرار دهید. گروه اول تست‌هایی هستند که به صورت آموزشی و برای آموختن کاربردهای مطالب آموخته شده (به خصوص کاربرد اثبات های انجام شده)به کار می رود . در واقع در این مرحله شما درس را یاد می‌گیرید و متوجه می شوید که در هر فصل , سبک سوالات چگونه است. به یاد داشته باشید، بهترین راه یادگیری عمیق این درس، رفع اشکال دقیق تست‌هاست. توصیه می‌شود, تعداد کمتری تست انتخاب کنید (به صورت منتخب) و برای رفع اشکال آن وقت کافی اختصاص دهید. رفع اشکال دقیق تست‌ها و پرهیز از استفاده از روش‌هایی مانند عدد‌گذاری یا حذف گزینه‌ها و یاد گرفتن بهترین راه حل برای حل تست‌ها و مهم ترین عامل تسلط بر این درس است.

 گروه دوم، تست‌هایی است که برای افزایش تسلط و سرعت و دقت حل می شود که ترجیحاً این تست‌ها باید در شرایط آزمون و مخصوصاً با در نظر گرفتن زمان انجام شود. بهتر است بین تست‌های آموزشی و دوره‌ای فاصله بگذارید. مثلاً تست‌های آموزشی را پس از تدریس معلم و تست‌های تمرینی را قبل از آزمون به عنوان دوره و جمع بندی بزنید. تست‌های کنکورهای پیشین به عنوان یک منبع کاملاً استاندارد می‌تواند شما را یاری کند، لذا حتماً از بررسی تست‌های کنکورهای سال‌های قبل غافل نشوید.کتابهای تستهای کنکورهای  داخل و خارج کشور در این زمینه اهمیت فراوانی دارد . شرکت در آزمون های آزمایشی به عنوان یک خودآزمایی استاندارد، پایان بخش مرحله‌ی یادگیری شماست.

بعد از امتحانات دی ماه، معمولاً دانش‌آموزان به دلیل امتحانات پی در پی و دغدغه و نگرانی‌هایی که بابت کنکور دارند، دچار نوعی خستگی و دلزدگی می‌شوند. معمولاً داوطلبان عزیز پشت کنکوری هم به دلیل مطالعه و درس خواندن مستمر و طولانی، تقریباً قبل از عید، دچار خستگی می‌گردند.

این کسالت و خستگی از مطالعه، هر ساله در بین تعداد زیادی از داوطلبان شایع است؛ به گونه‌ای که مشاوران و معلمان را برآن داشته است تا چاره ای برای این مشکل بیندیشند. لازم است که شما عزیزان کنکوری بدانید که خستگی، یکی از عوامل کم کاری و استرس است و باید این مشکل را به شیوه مناسبی حل کرد. برای رفع این مشکل می‌توانید پیشنهادهای زیر را مطالعه کرده و بسته به شرایط خودتان، یک یا چندین راهکار را مورد استفاده قرار دهید.

۱- خستگی خود را بشناسید

ما دو نوع خستگی داریم: خستگی جسمی و خستگی روحی.

خستگی جسمی می‌تواند مربوط به کار و فعالیت و ناشی از تجمع اسید لاکتیک (عامل اصلی خستگی) در عضلات باشد. این خستگی امری طبیعی است  و آن را می‌توان با استراحت، کشش عضلات و … رفع کرد؛ به این ترتیب، سیستم لنفاوی بدن ما فعال می‌شود و اسید لاکتیک دفع می‌شود. این خستگی در نهایت با استراحت کافی از بین می‌رود. اگر خستگی شما از مطالعه، از نوع خستگی جسمی باشد، می‌توانید براحتی آن را از خود دور کنید و بسته به میزان خستگی و نیرویی که برای مطالعه مجدد لازم دارید، به خودتان استراحت دهید.

این زمان می‌تواند از چند دقیقه تا چند روز را شامل شود؛ حتی می‌توانید به جای استراحت به انجام کارهایی بپردازید که به نیروی فکری کمتری نیاز دارد؛ مثلاً اگر خستگی شما شدید نیست یا از درسی که در حال مطالعه آن هستید، خسته شده‌اید، می‌توانید به جای استراحت کامل، کتاب یا حتی مبحث مطالعه را عوض کرده و کتاب یا مبحث ساده‌تری را انتخاب کنید. حتماً به خاطر داشته باشید که این موضوع به شما بستگی دارد که پس از خستگی مطالعه، چه کاری را انجام دهید؛ ولی اگر واقعاً خسته هستید و مطمینید که ادامه مطالعه به یادگیری شما کمکی نمی‌کند، پافشاری به ادامه مطالعه و کارهایی که به تمرکز و فکر احتیاج دارد، نه تنها نتیجه مثبت نمی‌دهد، بلکه نتیجه منفی نیز دارد.

خستگی روحی و عصبی به عنوان دومین نوع خستگی، ریشه روحی و فکری دارد و ناشی از اضطراب و استرس است. معمولاً در بین کنکوری‌های عزیز، این نوع از خستگی هم رایج است و باعث می‌شود تا با وجود تجدید انرژی و قوای روزانه، باز هم داوطلب نتواند مطالعه خوبی داشته باشد. برای از بین بردن خستگی روحی، راهکارهای مختلفی وجود دارد؛ اما مهم‌ترین نکته، این است که شما نوع خستگی خود را به خوبی و به طور کامل بشناسید.

2- مثبت اندیش باشید

یکی از بهترین کارها، چه برای جلوگیری از خستگی روحی و چه جسمی، داشتن روحیه عالی و مثبت اندیشی در روند کاری است که پیشِ رو دارید. مثبت اندیشی به شما کمک می‌کند تا نیروهای خوب و انرژی‌های مثبت همراهتان باشد و شما را برای مطالعه و رسیدن به هدف، تشویق و یاری ‌نماید. هر روز که از خواب بیدار می‌شوید، روزتان را با یک جمله امیدبخش و تصویر زیبایی که از رسیدنتان به اهداف مورد نظرتان خلق کرده‌اید، شروع کنید و با امید و مثبت اندیشی ادامه دهید.

سعی کنید همواره و در هر شرایطی به خود بگویید که باهوش، کوشا، قوی و خوش شانس هستید و می‌توانید به اهداف مورد نظرتان دست پیدا کنید. شاید در ابتدا متوجه نیرو و تاثیر این جملات نشوید، اما وقتی بمرور این جملات را مهمان مغزتان کنید، همین باور هم به شما راه پیدا می‌کند و مطمین باشید که بسیار کمتر از قبل خسته خواهید شد.

۱٫ یکی از علل پایین بودن ساعت مطالعه به خصوص در مورد داوطلبان کنکور ، نداشتن برنامه‌ریزی است. در این‌گونه موارد زمان مطالعه برحسب میل شخص مشخص می‌شود. به این صورت که اگر حس درس خواندن به او درس داد، مطالعه می‌کند و اگر روزی این حس را نداشت، بی‌خیال درس می‌شود.

۲٫ اگر زمان مطالعه یا زمان شروع مطالعه‌ی یک درس، پیامک یا تماسی با او گرفته شود یا کسی او را صدا زند حتماً پاسخ مثبت به دعوت یک‌باره‌ی او برای انجام کار یا رفتن به بیرون از منزل می‌دهد.

۳٫ فرد اولویت‌هایی غیر درس برای هر روز خود دارد و این اولویت‌ها ممکن است کل روز او را پر کند. توجه به همه‌ی موارد جانبی و غیر درسی که در تابستان برای شما در اولویت قرار داشت، با ساعت مطالعه‌ی بالا در یک راستا قرار نمی‌گیرد.

برای موفق شدن یک برنامه باید با بعضی موانع و اتفاقات ناگهانی به بهترین نحو روبه‌رو شد. باید قدرت نه گفتن، قدرت شنیدن صداهای اتاق‌های مجاور و نادیده گرفتن آن‌ها را داشته باشید.

دانش‌آموزی به تازگی در کانون ثبت نام کرد و از او پرسیدم روزانه چه ساعت‌هایی به مطالعه می‌پردازد. گفت: «روزهای زوج کلاس شنا می‌روم و روزهای فرد کلاس والیبال و زبان.» آیا با داشتن چنین برنامه‌ای می‌توان وقتی برای درس خواندن گذاشت؟ تنها یک راه وجود دارد: برنامه‌ریزی دقیق و عمل به تک تک موارد برنامه‌ریزی‌شده.

داشتن کلاس‌های غیر درسی بد نیست اما باید حداکثر یک تا دو کلاس در دو روز هفته باشد نه هر روز هفته. بهتر است توانایی‌های خود را در نظر بگیرید.

درس فلسفه و منطق در آزمون سراسری

سوالات درس فلسفه و منطق در آزمون سراسری از سه کتاب فسلفه­ ی سال  سوم، منطق سوم و فلسفه­ ی پیش دانشگاهی مطرح می­شوند. اگر چه در یک نگاه کلی می­توان هر سه­ی این کتاب­ها را در مقوله­ی دروس حفظی قرار داد اما با دقت بیشتر در این کتاب­ها و خصوصاً در سوال­هایی که از این کتاب­ها مطرح می­شوند متوجه می­شویم که هر کدام از این منابع را باید به شیوه­ای خاص و جداگانه مورد مطالعه قرار داد. نکته­ای که در مطالعه­ی هر سه کتاب باید مدنظر داشت و بین هر سه­ی آن­ها مشترک است، مرور پیوسته و مکرر آن هاست.

فلسفه سوم دبیرستان

مطالب کتاب فلسفه­ ی سوم بیشتر مطالبی حفظی هستند و کمتر می­توان مطالب مفهومی را در آن پیدا کرد. بنابراین برای تسلط بر مباحث آن تنها راه­حل موجود مرور پیوسته­ی مطالب آن است. از آنجا که تعداد سوالات درکی و مفهومی زیادی از این کتاب طرح نمی شود، پس لزومی ندارد که دانش­آموزان با نگاهی تحلیلی و مفهومی به مطالعه­ی آن بپردازند. البته مباحث خاصی همچون "علل اربعه"باید  با دقت و تمرکز بیشتری مورد مطالعه قرار گیرند. دانش­آموزان می­توانند کتاب را خلاصه کنند و خصوصا در بخش دوم( زندگی نامه­ی بزرگان فلسفه­ی یونان قدیم) نکات مهم و برجسته را مشخص کنند تا در مرور­های بعدی کمتر وقت خود را برای مطالب کم­اهمیت صرف کنند. برای آگاهی از مطالبی که اهمیت دارند می­توان از سوال­های کنکور سال­های قبل بهره گرفت. سوالات آزمون سراسری و آزاد به صورت مبحثی در کتاب آبی کانون( هشت درس در هشت کتاب) ذکر شده­اند که کار دانش­آموز را در بررسی مباحث مهم تسهیل می کند. برای مثال "نظریه­ی مثل"از مباحثی است که معمولا مورد توجه طراحان سوال بوده است.

منطق

کتاب منطق ، کتابی حفظی­- مفهومی است. پس دانش­آموزان هم باید به مرور پیوسته آن پرداخته و هم با نگاهی تحلیلی و مفهومی آن را مطالعه کنند. هنگام مطالعه کتاب باید ضمن توجه به مسائل جزئی و ریز و حتی پاورقی­ها، کلیت مطالب را نیز درک کند. در مطالعه­ی کتاب باید دو مطلب را رعایت کنند. یکی اینکه در صورت عدم درک یک مطلب با کمک معلم خود بتوانند مشکل خود را رفع کرده و به درک درستی از مطلب دست یابند. دوم اینکه پس از مطالعه­ی هر مبحث تست­های مربوط به آن را نیز بررسی کنند. هنگام تست­زنی باید به پاسخ­های تشریحی سوالات دقت داشته باشند. با بررسی پاسخ­های تشریحی می­توان به درک و فهمی عمیق از مطالب دست یافت. محتوای کتاب به گونه­ای است که به راحتی می توان مطالب را به شیوه­های مختلف خلاصه و دسته­بندی کرد. مباحث منطق به گونه ای سازمان دهی شده اند که به راحتی می توان آن را به صورت نمودار ها و جداول مختلف خلاصه کرد و یا از درخت دانش برای خلاصه برداری استفاده کرد (در ادامه نمونه­ای از این خلاصه­برداری ارائه شده است). برای یادگیری تعریف مفاهیم مهم نیز می توان آن­ها را به همراه مثال های مهم و مشهور تمرین کرد تا در ذهن تثبیت شود. آخرین نکته ی مربوط به کتاب منطق اینکه مباحث کتاب فلسفه پیش ارتباط تنگاتنگی با مباحث این کتاب دارد و برای درک مطالب کتاب فلسفه حتما باید بر مطالب منطق تسلط داشته باشند.

د‌‌ر ابتد‌‌ای توضیح این مطلب، که کتاب منطق به چه صورتی باید‌‌ مطالعه شود‌‌، لازم است متذکر شویم که مطالب کتاب منطق به‌طور زنجیره­ای به هم وابسته‌اند‌‌. یعنی برای فهمید‌‌ن کامل یک مبحث لازم است که ابتد‌‌ا بر مباحث قبلی مسلط شد‌‌ه باشید‌‌. مثلاً د‌‌ر د‌‌رس هفتم که راجع به تعریف است، از مطالب کلیات خمس که موضوع د‌‌رس ششم است، استفاد‌‌ه شد‌‌ه است و د‌‌اوطلبانی که د‌‌رس شش را به خوبی مطالعه نکرد‌‌ه باشند‌‌، مسلماً د‌‌ر د‌‌رس هفت نیز با مشکلات فراوانی روبه رو می­شوند‌‌.

پس نکته‌ اول و در واقع مهمترین نکته د‌‌ر خواند‌‌ن این کتاب آن است که د‌‌رس­های کتاب را به ترتیبی که د‌‌ر کتاب آمد‌‌ه­اند‌‌ و با د‌‌قت و عمق کافی بخوانید‌‌. نکته‌ د‌‌ومی که می­خواهم بسیار بر روی آن تأکید‌‌ کنم، خلاصه­برد‌‌اری از د‌‌روس است. این‌کار د‌‌قت و عمق مطالعه‌ شما را افزایش می­د‌‌هد‌‌ و به‌علاوه، د‌‌وره‌کرد‌‌ن مطالبی را که پیش‌تر خواند‌‌ه­اید‌‌، برای شما آسان‌تر می­کند‌‌. 

د‌‌اوطلبانی که د‌‌ر ماه­های پایانی مطالعه‌ خود‌‌ برای کنکور، بتوانند‌‌ د‌‌انسته­هایشان را بهتر و سریع‌تر مرور کنند‌‌، به‌طرز شگفت­انگیزی نتیجه‌ بهتری می­گیرند‌‌. خلاصه‌برد‌‌اری شما می­تواند‌‌ به‌صورت یک نمود‌‌ار ساد‌‌ه از رئوس مطالب گفته‌شد‌‌ه د‌‌ر یک د‌‌رس باشد‌‌؛ مانند‌‌ آن‌چه که د‌‌ر پایان د‌‌رس مبحث قضایا آمد‌‌ه است؛ و یا د‌‌رک و برد‌‌اشتتان از یک مفهوم را به زبان خود‌‌تان بنویسید‌‌ و سعی کنید‌‌ تمام نکات مهم را د‌‌ر آن بگنجانید‌‌. به هر حال، آن‌چه که اهمیت د‌‌ارد‌‌ این است که با د‌‌ید‌‌ن خلاصه­هایتان نکات گفته‌شد‌‌ه د‌‌ر کتاب را به‌خاطر بیاورید‌‌. 

اما چگونه باید‌‌ اطمینان یابیم که خلاصه‌های ما تمام مطالب مهم کتاب را پوشش د‌‌اد‌‌ه است؟

نکته‌‌ سوم برای مطالعه‌ د‌‌رس منطق این است که پس از خلاصه­برد‌‌اری و مرور خلاصه­هایتان، سعی کنید‌‌ خود‌‌تان پرسش و تمرین انتهای هر د‌‌رس را بد‌‌ون مراجعه به متن کتاب جواب بد‌‌هید‌‌. ممکن است نتوانید‌‌ پاسخ برخی سؤالات را د‌‌ر خلاصه­هایتان بیابید‌‌ و مجبور شوید‌‌ به متن کتاب مراجعه کنید‌‌ که این نشانه‌ آن است که شما از خلاصه‌کرد‌‌ن آن نکته غافل شد‌‌ه­اید‌‌.
 
با این ترفند‌‌ شما می­توانید‌‌ خلاصه­هایتان را تکمیل کنید‌‌. بد‌‌ نیست بد‌‌انید‌‌ که هر‌ساله تعد‌‌اد‌‌ی از سؤالات کنکور، از مثال­های بخش­های پرسش و تمرین طرح می‌شوند‌‌. پس فاید‌‌ه‌ بزرگ د‌‌یگر این ترفند‌‌ این است که شما با مواد‌‌ اولیه کنکور سراسری به‌خوبی د‌‌ست و پنجه نرم می­کنید‌‌.
 
سؤال ۲۴۳ آزمون ۸۸ نمونه­ای از این مطلب بود‌‌ که د‌‌ر این‌جا ذکر می‌کنیم:

سؤال: بین کلیات: "مثنوی و غزل" و "معرف و حجت" به‌ترتیب کد‌‌ام یک نسبت­های چهارگانه‌ منطقی حاکم است و از اسناد‌‌ آن د‌‌و کلی به یکد‌‌یگر، به ترتیب چند‌‌ قضیه حاصل می­شود‌‌؟

۱) تباین – تساوی – د‌‌و – د‌‌و       2) تباین – تباین – د‌‌و – د‌‌و
۳) تساوی – تباین – سه – چهار   4) تباین – تساوی – سه – چهار

اگر به پرسش ۶ بخش پرسش و تمرین د‌‌رس پنج (مبحث تصور) د‌‌قت کنید‌‌، می­بینید‌‌ که این عیناً از پرسش ذکر شد‌‌ه طرح شد‌‌ه است.

توصیه‌ پایانی ما برای ایام تابستان این است که سعی کنید‌‌ پیش از شروع د‌‌روس پیش­د‌‌انشگاهی، کتاب منطق خود‌‌ را کاملاً مطالعه کنید‌‌ چرا که مطالب این کتاب پیش‌نیاز کتاب فلسفه‌ پیش­د‌‌انشگاهی محسوب می­شوند‌

  فلسفه پیش دانشگاهی

کتاب فلسفه­ی پیش­دانشگاهی یکی از کتاب­های نسبتا دشوار علوم انسانی می­باشد که مطالب مفهومی زیادی در آن گنجانده شده است. برای تسلط بر مباحث این کتاب باید چند نکته را مدنظر قرار داد.

• پیش­خوانی: دانش­آموزان باید قبل از حضور در کلاس مروری هر چند کوتاه بر مطالبی که تدریس می­شود داشته باشند تا هنگام حضور در کلاس بتوانند به درکی عمیق­ از مطالب برسند.
• تفکیک محتوای درس: پس از بررسی درس، مطالب را به دو دسته­ی مفهومی و حفظی دسته­بندی کنند و مطالب مفهومی را با عمق بیشتری مطالعه کنند و از مطالب حفظی خلاصه­برداری کنند.
• نکته­برداری و سوال: هنگام حضور در کلاس درس فلسفه­ی پیش­دانشگاهی باید مانند درس ریاضی از مطالب ارائه شده خلاصه­برداری کنند و هیچ گونه سوال خود را بدون پاسخ باقی نگذارند. و همه­ی مطالبی را که نیاز به توضیح بیشتر دارد با دبیر عنوان کنند.
• مرور مطالب و یادداشت­برداری: مرحله­ی چهارم در مطالعه­ی فلسفه­ی پیش، به مرور مطالب ارائه شده در کلاس درس مربوط می­شود. نکته­ی اول اینکه مرور مطالب باید در همان روزی که مطالب تدریس شده صورت گیرد و باید ابتدا به مرور نکته­برداری­های سر کلاس سپس به مطالعه­ی متن کتاب پرداخته شود. هنگام مطالعه­ی متن کتاب می­توان به خلاصه­برداری از مطالب پرداخته و مباحث مختلف را خلاصه کرد.

تست­زنی: پس از اتمام مرور مباحث کتاب، باید تست­های مربوط به آن نیز بررسی شود. همانند منطق، در فلسفه نیز باید به توضیحات و پاسخ­های تشریحی پاسخ­نامه دقت کامل داشته باشند و با استفاده از آن سعی کنند به بالاترین سطح تسلط از مطالب نسبتا دشوار فلسفه دست یابن
د‌‌ر سال­های اخیر طراحان سؤال برای آن‌که بتوانند‌‌ از مباحث بیش‌تری سؤال طرح کنند‌‌ و د‌‌انش و تسلط د‌‌اوطلبان ورود‌‌ به د‌‌انشگاه را بهتر محک بزنند‌‌، بیش‌تر از سؤالات ترکیبی استفاد‌‌ه می­کنند‌‌؛ یعنی چند‌‌ مبحث را د‌‌ر یک تست مورد‌‌ سؤال قرار می­د‌‌هند‌‌. بد‌‌ین ترتیب، تقریباً می­توان گفت که بیش‌تر مباحث کتاب به‌نوعی د‌‌ر کنکور مورد‌‌‌ توجه طراحان سؤالات هستند‌‌ و نمی­توان پیش‌بینی کرد‌‌ که کد‌‌ام مباحث بهتر هستند‌‌ یا احتمال آمد‌‌ن‌شان د‌‌ر کنکور سراسری بیش‌تر است.

یکی از مشکلات بزرگی که برخی از دانش‌آموزان کنکوری در روند آمادگی برای آزمون سراسری دارند این است که مجبورند در زمانی که برای کنکور مطالعه می‌کنند، برای امتحانات دی ماه هم خود را آماده کنند. این دسته از دانش‌آموزان نمی‌توانند برنامه‌ریزی درستی برای این دوره داشته باشند و به همین دلیل احساس می‌کنند که دوره امتحانات دی ماه باعث می‌شود تا آنها کمتر برای کنکور مطالعه کنند؛ حتی برخی از داوطلبان، چنان این موضوع را برای خود بزرگ و غیر قابل حل می‌کنند که احساس می‌کنند نمی‌توانند در کنکور موفق شوند و دقیقا از همین بازه زمانی است که زمزمه های عدم شرکت در کنکور و به تاخیر انداختن آن برای یکسال به گوش می رسد.

 برخی دیگر از داوطلبان آن‌چنان غرق مطالعه و درس خواندن برای کنکور می‌شوند که گاهی به طور کلی از امتحانات غافل شده یا از کنار برخی از دروس امتحانی رد شده و بدون مطالعه کافی در جلسات امتحان حاضر می‌شوند؛ غافل از اینکه همین مطالعه اجباری باعث می‌شود تا شما بتوانید برای کنکور هم آماده‌تر شوید. علاوه بر این داوطلبان، گروه سومی هم هستند که تمایل دارند هم برای امتحان آماده شده و هم در ایام امتحانات تا حدی که می‌توانند از کنکور غافل نشوند؛ اما آنها یک مشکل دارند و آن هم این است که نمی‌دانند چگونه به هر دوی این اهداف دست یابند.

در واقع، مشکل بسیاری از دانش‌آموزان این است که نمی توانند این آمادگیِ موازی را بخوبی داشته باشند، و این ضعف هم به صورت عمده و اساسی از مشکلات برنامه‌ریزی و ناتوانی در داشتن یک برنامه  خوب، ناشی می‌شود. همیشه در مقالات مربوط در این هفته‌نامه، به این موضوع اشاره شده است که برنامه‌ریزی، سنگ اول و بنیان اساسی موفقیت شما در راه رسیدن به هدفی است که دارید. درست است که این هدف اصلی و مهم شما، موفقیت در کنکور و برنامه‌ریزی برای آن است، اما برای موفقیت در کنکور، باید حواس شما به مسایل فرعی، ولی مهم مربوط به کنکور هم باشد و امتحانات، یکی از این مسایل است. ممکن است که بسیاری از شما دانش‌آموزان عزیز، برنامه خوبی برای آمادگی در کنکور داشته باشید و طبق همین برنامه پیش روید، اما در این برنامه، جایی برای امتحانات در نظر نگرفته باشید یا برنامه شما مشکلاتی در این زمینه داشته باشد. با همه این نکات، آنچه که مهم است و باید شما به آن توجه داشته باشید، این است که بدون تعصب و نگرانی، برنامه خود را بررسی کنید و برای یک مطالعه خوب و مؤثر، برنامه خود را تغییر داده یا کمی در آن دست ببرید.

نکته‌ای که قبل از ادامه این بحث لازم است بدان اشاره کنیم، این است که داوطلبان پشت کنکوری، می‌بایست طبق برنامه خودشان و با انرژی و پر توان، مطالعه خود را ادامه داده و از فرصت‌هایی که در دست دارند، بهترین استفاده را ببرند. با توجه به اینکه مساله برنامه ریزی در ایام امتحانات، یکی از مسایل مهم برای همه دانش‌آموزان است، ما در این مقاله سعی داریم تا شما را با یک برنامه‌ریزی خوب آشنا کنیم. برای داشتن یک برنامه خوب به نکات زیر توجه کنید:

1- اولویت با دروس امتحانی است

در مدت زمانی که برای امتحانات در دی ماه در نظر گرفته شده است، کاری که همه دانش‌آموزان کنکوری باید انجام دهند، توجه به دروس امتحانی است؛ پس برای یک برنامه‌ریزی خوب و بدون نقص، در درجه اول، وضعیت خود را در این دروس بررسی کنید و سپس، با توجه به همه وقتی که در اختیار دارید و مقدار مطالعه قبلی و اطلاعاتی که از گذشته در مباحث و فصول درس مربوط دارید، زمانی را در برنامه خود به درس مورد نظر اختصاص دهید. نکته دیگری که در برنامه ریزی امتحانی‌تان باید به آن توجه داشته باشید، تاریخ امتحان و مدت زمان در نظر گرفته شده برای مطالعه هر درس است.

معمولاً خود برنامه امتحانی می‌تواند گونه‌ای برنامه ریزی درسی برای دانش‌آموزانی باشد که در برنامه‌ریزی ضعیف هستند. اگر برنامه خوبی برای امتحان ندارید یا قادر به برنامه‌ریزی نیستید، می‌توانید از برنامه امتحانی مدرسه به عنوان پایه و اصل برنامه‌ریزی روزهای امتحان استفاده کنید. برای انجام این کار، برنامه امتحانی را به دقت مطالعه کنید و سپس وقت درنظر گرفته شده برای هر امتحان را با توان و آمادگی‌تان در هر درس بسنجید. اگر این وقت کافی بود که در همان مدت در نظر گرفته شده، درس مورد نظر را مطالعه کنید، و اگر کم بود، از وقت مطالعه دروسی که قبل از درس مورد نظر قرار دارند و شما اطمینان دارید که در آن دروس آمادگی بیشتری دارید، زمانی را به وقت درس مورد نظر اضافه کنید؛ اما اگر به نظر شما، وقت درنظر گرفته شده زیاد بود، زمان مورد نظر برای مطالعه درس را از زمان اصلی کم کنید و وقت خالی را در دفتر برنامه‌ریزی خود خالی نگه دارید. از این وقت هم می‌توانید برای دروس سخت خود که در آنها آمادگی یا وقت کمتری دارید استفاده کنید یا استفاده‌های دیگری ببرید که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد؛ فقط نکته مهم این است که بدانید در مدت امتحانات، اولویت با برنامه امتحانی شماست، نه دروس کنکور؛ حتی اگر در این دروس، آمادگی کافی دارید، باید این موضوع را به طور کامل مشخص کنید تا خیالتان به اندازه کافی راحت باشد.

2- زمانی کوتاه برای تست مفهومی در برنامه ریزی روزهای امتحان

یکی از دغدغه های بسیاری از دانش‌آموزان این است که در روزهای امتحان از تستی خواندن و تست زدن دور می‌مانند؛ زیرا ایام امتحانات، زمان تشریحی خواندن است. ممکن است که این مساله تاحدودی درست باشد، اما شما عزیزان باید به این نکته توجه کنید که در چند سال گذشته، طراحان سؤالات کنکور در بیشتر دروس، سؤالات را به صورت مفهومی طرح می‌کنند و به همین دلیل، مطالعه تشریحی می‌تواند به فهم بهتر مطلب برای چنین سؤالاتی کمک کند؛ از طرف دیگر، در مطالعه تشریحی هم اگر نحوه مطالعه درست و اصولی باشد، می‌توان مطمین بود که تست زنی از آن مباحث هم تا حد بسیار زیادی میسر است.

حالا فارغ از این نگرانی، برای اینکه شما داوطلب عزیز تاحدودی بتوانید خود را در ایام امتحانات برای کنکور نیز بسنجید، می‌توانید زمانی را در برنامه‌ریزی درسی روزهای امتحان برای تست زنی اختصاص دهید؛ به این صورت که پس از پایان درس و مطالعه کامل آن، تست‌هایی از مباحث مورد نظر را انتخاب کنید و به آنها پاسخ دهید. البته سعی کنید همان‌گونه که به صورت تشریحی مطالعه کرده‌اید به صورت تشریحی نیز به جواب تست‌ها برسید. این کار به شما کمک می‌کند تا از طرفی، مرور دیگری روی مطالب داشته باشید، و از طرف دیگر، نقاط قوت و ضعف خود را نیز به شیوه کنکوری بسنجید.

نکته‌ای که در اینجا لازم است به شما دانش‌آموزان عزیز یادآوری کنیم، این است که مهم‌ترین نکته، یادگیری تشریحی دروس است؛ پس اگر وقت کافی ندارید، تست‌زنی مباحث و دروس امتحانی را به دو هفته پس از امتحانات موکول کنید. لازم است به یاد داشته باشید که دوره امتحانات، زمانی است که در درجه اول، شما آن را حتماً می بایست برای مطالعه دروس امتحانی صرف کنید و سپس به مسایل دیگری از قبیل تست زنی احتصاص دهید. نگران نباشید، شما زمان زیادی برای تست‌زنی و آزمودن خود در دروس متفاوت خواهید داشت؛ پس حتماً بدون نگرانی، کارها را طبق اولویت انجام دهید.

3- جای دروس پایه در امتحانات دی ماه

همان‌گونه که اشاره کردیم، یکی از کارهایی که شما عزیزان دانش‌آموز باید انجام دهید این است که در دفتر برنامه‌ریزی دی ماه، که طبق برنامه امتحانی چیده شده است، زمان‌هایی را که اضافه دارید، مشخص کنید و سپس در هر درسی که لازم دیدید، هم زمان با مطالعه درس امتحانی، دروس پایه را مطالعه کنید؛ حتی می‌توانید مباحث و بخش‌هایی از دروس پایه را نیز بخوانید. انجام این کار برای شما از دو جهت سودمند است: اول اینکه کمک می‌کند تا مطالب مرتبط، به شیوه بهتر و اصولی تری در ذهن شما حک شود، و دوم اینکه هم زمان برای کنکور نیز مطالبی را فرا بگیرید یا مرور کنید.

4- از خودتان، بیش از حد توقع نداشته باشید

امان از شب‌های امتحان! مخصوصاً وقتی با بیدار خوابی و شب زنده‌داری همراه باشد. یکی از ضعف‌ها و مشکلاتی که بسیاری از دانش‌آموزان دارند این است که در شب‌های امتحان، بیش از توانشان از خودشان کار می‌کشند. این موضوع، علاوه بر دلزدگی، باعث خستگی مفرط و کاهش توان یادگیری می‌شود. وقتی صحبت از برنامه‌ریزی برای روزهای امتحان می‌شود، بسیاری از دانش‌آموزان کنکوری، که تا قبل از آن، زمان کمتری را به مطالعه اختصاص می‌دادند، گمان می‌کنند که با افزایش بیش از حد و ناگهانی ساعات مطالعه می‌توانند موفق‌تر شوند؛ در حالی که این موضوع اشتباه است و شما نباید بیش از توانتان از خودتان انتظار داشته باشید.

اگر در برنامه‌ریزی مطالعه روزهای امتحان، چنین کاری را انجام دهید و سپس نتوانید طبق برنامه پیش روید، با مباحث و بخش‌هایی از دروس ناخوانده باقی مانده و نمرات پایین که نتیجه چنین مشکلی است روبرو خواهید شد که هم در معدل و هم در روحیه شما تاثیر منفی می‌گذارد؛ بنابراین، از خودتان بیش از حد انتظار نداشته باشید. همچنین لازم است که واقع‌گرا باشید و سعی نکنید با کاهش ناگهانی ساعات خواب و استراحتتان، همه ویژگی‌های یک برنامه مطلوب را با هم پیش ببرید.

5- زمانی برای آزمودن و اصلاح

حتماً برای همه شما تا به حال اتفاق افتاده است که برنامه یک روز کاری، یک روز مطالعاتی یا حتی یک روز مسافرتی و تفریحی‌تان به طور کامل اجرا نشود. این موضوع، یک مساله طبیعی است و در برنامه‌ریزی برای انجام هر کاری، برای هر فردی این مساله حداقل یک بار اتفاق می‌افتد. مهم این است که ما پیوسته به برنامه‌ریزی خود توجه داشته باشیم و با پیش آمدن چنین مشکلی درصدد رفع و اصلاح آن برآییم؛ پس هر زمان که احساس کردید برنامه شما با اولویت‌ها و اهداف شما همسو نیست، بلافاصله با توجه به مشکلات و اهدافی که دارید، در صدد رفع مشکل و اصلاح برنامه خود برآیید؛

مثلاً اگر قبل از شروع مطالعه یک درس، مانند فیزیک احساس کردید که بر مباحث آن تسلط دارید و زمان کمی را برای این درس در نظر گرفته بودید و سپس متوجه شدید که نیاز به مطالعه بیشتری دارید، بلافاصله به برنامه برگردید و زمان مطالعه را از وقت اختصاص داده شده به دروس پایه کم کنید. همچنین اگر وقتی برای مطالعه این درس نگذاشته‌اید، از زمان تست زنی، و در غیر این صورت از وقت اختصاص داده شده به دروس دیگر که اهمیت کمتری دارند، بکاهید. این اصل مهم و کلیدی را همواره به خاطر داشته باشید که همیشه شخصی در رسیدن به هدف موفق است که با برنامه پیش رود، معایب و محاسن برنامه خود را بداند و بدون هیچ تعصبی در جهت اصلاح و رفع مشکل خود برآید.

علاوه بر نکاتی که به آنها اشاره شد، شما دانش‌آموز عزیز کنکوری، حتماً در ایام امتحانات به مطالب زیر دقت فرمایید:

1- خوب درس بخوانید؛ زیرا این توفیق اجباری، می‌تواند شما را در یادگیری برخی از مطالب کنکور نیز بخوبی کمک کند.

۲- از استفاده کردن از برنامه دیگران بپرهیزید. برنامه باید مختص شما و با توجه به شرایط درسی خودتان پی‌ریزی شده باشد تا قابل استفاده باشد و موفقیت شما را در پی داشته باشد.

۳- تا حد امکان طبق برنامه پیش روید.

۴- نگرانی و استرس را از خود دور کنید و فقط به اهداف خود فکر کنید. به خاطر داشته باشید که شما یک هدف بلند مدت، یعنی موفقیت در کنکور، دارید و چندین هدف کوتاه مدت، که در راستای رسیدن به این هدف بلند مدت تنظیم شده است، و موفقیت در امتحانات نیز یکی از آنهاست.

۵- در پایان، خدا را همیشه و در همه حال در نظر داشته باشید و برای رسیدن به موفقیت، از او یاری و کمک بگیرید و ایمان داشته باشید که همه چیز در مسیر موفقیت شما پیش می‌رود.

ضریب درس شیمی در کنکور چگونه است؟

شیمی یک درس اختصاصی است. در رشته ریاضی برای بسیاری از مهندسی ها مثل برق، مکانیک، هوا فضا، عمران، مواد، کامپیوتر و فن آوری اطلاعات و گرایش های رشته های انسانی مثل حقوق، مدیریت ها و علوم اقتصادی که داوطلبانریاضی هم می توانند در آن شرکت کنند، ضریب ۲ دارد اما در رشته های مهندسی شیمی، پلیمر و نفت و مهندسی ایمنی و حفاظت و گرایش های مربوطه، ضریب ۳ دارد.

 در رشته علوم تجربی برای رشته های پزشکی، دندانپزشکی و دامپزشکی و کل رشته های پیراپزشکی، صنایع غذایی، زیست شناسی، بیوتکنولوژی و گرایش های وابسته به آنها، ضریب ۳ دارد. اما در رشته های شیمی محض و کاربردی و داروسازی، ضریب۴ دارد. در گرایش های انسانی مثل مدیریت ها و حقوق برای دانش آموزان رشته ی تجربی، ضریب ۲ دارد.

من علاقه ای به حفظ کردن مطالب و درس های حفظی ندارم. شیمی را باید چگونه بخوانم؟

این احساس کاذب خود را فراموش کنید! علاقه های فردی خود را هنگام انتخاب رشته به کار گیرید، نه هنگام مطالعه درس ها. زمان مطالعه هر درس در برنامه مطالعه هفتگی ما با توجه به حجم آنها و ضریب آنها در کنکور در برنامه ریزی لحاظ می شوند. علاقه یا عدم علاقه ما به یک درس، نقشی در ساعت مطالعه ما ندارد. برای حفظ کردن مطالب، آمادگی جسمی شما با دیگران فرقی ندارد پس با این تلقین های بی مورد، آمادگی روحی خود را خراب نکنید و به رتبه خود ضربه نزنید.

آیا اهمیت درس شیمی در رشته ریاضی و تجربی یکسان است؟

همان طور که بیان شد، ضریب شیمی در رشته های پرطرفدار ریاضی و تجربی یکسان نیست. هر چند تعداد ساعت های تدریس و کتاب درسی دو رشته یکسان است اما علاقه مندی عمومی و ضریب ها باعث می شود،اهمیت این درس در رشته تجربی پس از زیست شناسی، در مقام دوم و در رشته ریاضی و فیزیک در مقام سوم باشد.

 بنابراین نباید فراموش کرد، حجم کلی ساعت های مطالعه شیمی در برنامه هفتگی مطالعه در دو رشته، نباید با هم تفاوت چندانی داشته باشد.

در هفته چند ساعت مطالعه درس شیمی برای کنکور لازم است؟

پاسخ این سوال بستگی به تعداد کل ساعت مطالعه هر دانش آموز در هفته دارد. برای یک دانش آموز پیش دانشگاهی که در هفته دو روز خالی از درسهای مدرسه دارد و پنج روز مدرسه می رود، حداقل ۵ ساعت مطالعه شیمی در هفته، کم ترین میزان مطالعه است که می توان در نظر گرفت.

آیا ساعت مطالعه درس شیمی برای رشته ریاضی و تجربی یکسان است؟

هر چند تعداد ساعتهای درس شیمی و کتاب درسی برای دو رشته یکسان است، اما اهمیت این درس از نظر ضرایب در رشته های پرطرفدار دو گروه یکسان نیست. همین باعث می شود ساعت مطالعه درس شیمی برای دانش آموزان تجربی، ۲ تا ۳ساعت در هفته از ریاضی ها بیش تر باشد. سنگین تر شدن محتوای درس ریاضی و فیزیک در رشته ریاضی هم باعث کاهش ساعت مطالعه شیمی و افزایش ساعت مطالعه این دو درس می شود.

آیا اهمیت کتابهای شیمی سال دوم، سوم و پیش دانشگاهی یکسان است؟

بله، یکسان است. تعداد سؤال های کتاب های پیش دانشگاهی ،سال سوم و سال دوم هر کدام ۱۲سؤال در کنکور سراسری سال ۹۱ بوده است.

با توجه به اینکه ضریب کل درس ها هم یکسان است، بنابراین ارزش کل سؤال ها با هم برابر است. البته این به معنای یکسان بودن محتوای علمی سه کتاب درسی نمی باشد اما در عمل، باید ارزش کلی یکسانی برای مطالعه این سه کتاب درنظر گرفت.

نقش خلاصه نویسی در مطالعه درس شیمی چگونه است؟

بسیار پر اهمیت است. یک خلاصه نویسی خوب به دسته بندی مطالب و به خاطرسپاری آنها کمک زیادی می کند. بهتر است خلاصه نویسی روی فیش های جداگانه مثل فیش های جعبه لایتنر باشد و بر روی هر فیش، مطالب در ارتباط با یک موضوع نوشته شود. خلاصه برداری حتماً باید پس از مطالعه عمیق صورت گیرد. بیشترین کاربرد خلاصه های آماده شده، در دوران جمع بندی و دوره کردن مطالب خواهدبود که زمان این کار، معمولاً در پایان امتحانات ترم دوم است.

مطالعه شیمی پایه (سال دوم و سوم) برای دانش آموزان سال آخر در دوره پیش دانشگاهی چگونه است و این مطالعه باید چه زمانی صورت گیرد؟

از آنجایی که بسیاری از مباحث کتاب پیش دانشگاهی، احتیاج به مطالب پیش نیازدارند، در بسیاری از مراکز آموزشی که دوره ی درسی را از تابستان شروع می کنند، یکی از کتاب های سال دوم یا سوم را نیز در کنار کتاب درسی شیمی پیش دانشگاهی در تابستان تدریس می کنند. در طول سال نیز کمی از مطالب پایه را می توان درترم اول و یا میان ترم اول و دوم تدریس کرد اما با شروع ترم دوم پیش دانشگاهی در ماه های دی تا اسفند، حجم زیاد و سنگین مطالب شیمی پیش دانشگاهی ترم دوم مانع از پرداختن به درس های پایه خواهد بود. به طورکلی، هر چه حجم درس های پایه ای که در تابستان دوره می شوند بیش تر باشد، درطی سال تمرکز مطالعه ی محتوای کتاب پیش دانشگاهی بیش تر خواهد بود.

“تند خواندن”

راننده ای را در نظر بگیرید که با سرعت بسیار کمی مثلاً ۲۰ کیلومتر در ساعت در حرکت است. وقتی سرعت این راننده تا این حد کم است، دیگر به توجه و تمرکز فوق العاده ای نیاز ندارد و چون ذهن درگیر نمی شود، مدام در جایی دیگر مشغول می شود. راننده می تواند از داشبورد چیزی بردارد، شیشه را پاک کند، به مناظر بیرون نگاه کند و حتی غرق در تخیل شود. اما وقتی سرعت زیاد شد، خود به خود درگیری ذهنی بیشترمی شود و ذهن بیشتر به رانندگی متمرکزمی شود و راننده دیگر فرصت ندارد به چپ و راست نگاه کند و یا مشغولیتهای ذهنی دیگری داشته باشد. اساساً ذهن چنان درگیر است که تمایلی برای درگیر شدن در جای دیگر ندارد. در مطالعه هم دقیقاً همین حالت وجود دارد. وقتی شما به بهانه بهتر فهمیدن بسیار کند پیش می روید و کلمه به کلمه می خوانید، درگیری ذهنی مطلوبی را ایجاد نمی کنید و ذهن شما که از این ساکن بودن کلافه می شود، خود را در جایی دیگر مشغول و درگیر می کند و حواستان به طور کامل پرت می شود.

ما هرگز نمی گوییم آن قدر تند بخوانید که هیچ چیز نفهمید، بلکه می گوییم سرعت مطالعه خود را تا آنجا افزایش دهید که یک درگیری ذهنی مطلوب ایجاد شود. در این سرعت، ذهن متمرکز است. می بینید که اگر کمی غفلت کنید، سانحه ای رخ می دهد. حتی اگر بتوانید سرعت مطالعه خود را به دو برابر افزایش دهید بسیار عالی است چرا که هم در وقت خود صرفه جویی نموده اید و هم با درگیری ذهنی و تمرکز بیشتری خوانده اید. تا می توانید سرعت مطالعه خود را افزایش دهید و سریعتر از آنچه که قبلاً می خوانده اید بخوانید. البته خوب می دانید که این سرعت، نسبی است و در متون مختلف مانند رمان، ادبیات، شیمی، فیزیک و . . . متفاوت است. مسلماً شما متون ساده تر را با سرعت بیشتر می خوانید. ما می گوییم سرعت خود را با توجه به سرعت قبلی خود بیشتر کنید. یکی دیگر از معایب کند خواندن این است که شما وقتی آرام و لغت به لغت می خوانید، درک ذهنی کمتری دارید چرا که ذهن با مفاهیم سر و کار دارد نه با کلمات. یادتان باشد مفهوم، همیشه در یک عبارت است نه یک واژه. وقتی شما کلمه شیر را می خوانید، ذهن نمی داند منظور شیر گاو است یا شیر جنگل یا شیر آب. اما وقتی جمله “شیر آب را بستم.” سریعاً خوانده می شود، درک بهتر و سریعتری حاصل می شود.

مطالعه اولیه

مطالعه اولیه همان گرفتن اطلاعات ابتدایی است. در مطالعه اولیه، قصد شما کنجکاو کردن ذهن با گرفتن اطلاعات ساده و کم حجم و مقدماتی است. در مطالعه اولیه شما متن را خط به خط نمی خوانید بلکه نگاهی گذرا به متن می اندارید و یک سری مفاهیم اولیه را از متن می گیرید که مثلاً متن حول و حوش چه موضوعی است. پس از آن باید به خود رجوع کنید و ببینید که خودتان از پیش چه اطلاعاتی درباره موضوع دارید و یا این که از قبل، از کسی چیزی شنیده اید یا مطالعه کرده اید. اطلاعات اولیه خودتان را به اطلاعات اولیه کتاب، در این بررسی اجمالی بیافزایید.

سؤال کردن

یادتان باشد که پیش از مطالعه، با یکی دو سؤال، ذهن خود را کاملا هدفدار کنید. وقتی می گوییم هنگام مطالعه مدام از خودتان سؤال کنید، منظورمان این است که پیش از شروع مطالعه، در حین مطالعه و پس از آن، می توانید از خود بپرسید. شما معمولاً برای طرح سؤالات از خود یک سری سؤالات حافظه ای کم ارزش می پرسید. مثلاً “بوعلی سینا کی متولد شد؟”، “جنگ جهانی دوم در چه تاریخی شروع شد؟”، “هیمالیا کجاست؟” و . . . این سؤالات معمول، کم ارزش ترین سؤالاتی است که شما می توانید از خودتان  بپرسید.

موفق باشید.

صد در صد قبولی، قبولی تضمینی در کنکور، با ما قبولی در کنکور را تجربه کنید، با ما دانشگاهی شوید، رشته و دانشگاهتان را خودتان انتخاب کنید، قبولی کنکور حق مسلم شماست و …

این ها همه جملاتی هستند که شما کنکوری های عزیز، هر روز و هر لحظه در بازار داغ تبلیغات کلاس های کنکور و موسسات آموزشی مختلف بارها و بارها شنیده و یا دیده اید؛

اما واقعیت چیست؟

واقعیت این است که هیچ کدام از کلاس ها و موسسات نمی توانند شما را به دانشگاه و رتبه ی دلخواهتان و حتی قبولی تضمینی برسانند، مگر آن که خودتان واقعا بخواهیدو بکوشید تا به نتیجه ی دلخواه خودتان برسید؛

اگر شما بی هدف، انگیزه و همت و اراده، شبانه روز را در کلاس ها و راهروهای موسسات مختلف بگذرانید، جز تفریح و سرگرمی و گذران بیهوده ی وقت و صرف هزینه های گزاف هیچ عایدی برایتان ندارد چرا که غول چراغ جادو، مخصوص داستان هاست و فقط و فقط خود شما هستید که می توانید به خودتان کمک کنید؛

پس تکلیف چیست؟

تکلیف، همت و اراده است برای رسیدن به هدف والایتان که جز با تلاش خودتان ممکن نمی شود؛

باید کمربندها را محکم ببندید و با یک یا علی رو به سوی آینده ای روشن گام بردارید چرا که هیچ شکی نیست که در این راه، قبولی در کنکور، حق شماست

در مقالات گذشته بارها و بارها به اهمیت و ضرورت استفاده از دفتر برنامه ریزی به عنوان یک عنصر جدایی ناپذیر از فرایند مطالعه بخصوص در دوران آمادگی برای کنکور سراسری پرداخته ایم. در این مقاله قصد داریم به بیان پنج ویژگی کلیدی و مهم دفتر برنامه ریزی بپردازیم.

  ویژگی اول : نگاه به گذشته  بیشترین اعدادی که در این دفتر می نویسید مربوط به کارهایی است که انجام داده اید نه کارهایی که قرار است انجام بدهید . پس از آن که درسی را مطالعه کردید زمان مطالعه ی آن درس را می نویسید، همین. چرا نگاه به گذشته این قدر مهم است؟ اگر قرار است ما برای آینده برنامه ریزی کنیم چرا بیشتر اعداد گذشته را می نویسیم و این قدر به آن اهمیت می دهیم؟

 نگاه به گذشته دو علت مهم دارد: نخست این که خودتان را بهتر می شناسید و خودآگاهی تان افزایش می یابد و دوم این که انگیزه ی بهتر شدن و افزایش ساعات مطالعه تقویت می شود. هر دانش آموزی که دفتر را به طور پیوسته تکمیل کند ساعات مطالعه اش بدون نیاز به تشویق دیگران افزایش می یابد و این مهم ترین تاثیر دفتر برنامه ریزی است. موتور انگیزه در درون شما فعال می شود. شما تصمیم می گیرید که هر هفته بهتر از هفته ی قبل شوید. انگیزه ی درونی مهم ترین انگیزه است و با نوشتن ساعات مطالعه ی گذشته این انگیزه شعله ور می شود. مهم ترین ویژگی دفتر برنامه ریزی همین نگاه به گذشته است .

 ویژگی دوم : برنامه ی هر فرد مربوط به خود اوست و با برنامه ی دیگران متفاوت است. علت معلوم است، هر فردی ویژگی ها و هدف های خودش را دارد و باید برنامه ای مخصوص به خود داشته باشد. نمی توان یک برنامه ی ثابت و یکنواخت برای همه طراحی کرد. باید هر دانش آموز یا داوطلب برنامه ی شخصی مخصوص به خود را داشته باشد.

 ویژگی سوم : نقش اصلی را در این روش برنامه ریزی خود شما دارید. معلم و مشاور و پشتیبان روش را به شما می آموزند و بر کار شما نظارت می کنند اما این ،خود شما هستید که نقش اصلی را دارید دفتر را همیشه نزدیک خودتان داشته باشید و پس از هر بار مطالعه ساعت مطالعه ی خود را یادداشت کنید. این اعداد مربوط به مطالعه ی شما در گذشته است. اما برای برنامه ریزی آینده، در آغاز کار کافی است ساعات مطالعه ی هفتگی را پیش بینی  کنید و پس از چند هفته، برنامه ی متعادل خود را بنویسید یعنی تصمیم بگیرید که در هر هفته هر درس را چند ساعت بخوانید.

بسیاری از کسانی که دفتر برنامه ریزی را تکمیل می کنند این پیش بینی ها و برنامه ی متعادل را نمی نویسند. برخی هم که می نویسند نمی توانند آن برنامه را اجرا کنند. نوشتن برنامه ی متعادل چند هفته ای زمان می خواهد و دقت در خود شناسی و خود آگاهی زیاد و اراده ی قوی و شخصیتی منظم و دقیق، تا بتوانید اعدادی را برای مطالعه ی هفتگی تان هدف گذاری کنید که واقعا بتوانید آن برنامه را اجرا کنید و به آن اهداف  برسید. ضمنا اگر نتوانستید برنامه ی متعادل را بنویسید خیلی نگران نباشید. اشاره ی من به برنامه ی متعادل برای این است که بگویم نقش اصلی را در تمام جنبه های برنامه ی شخصی خودتان دارید. هر قدر که می توانید انجام دهید. همین قدر که ساعات مطالعه تان را یادداشت کنید و آن ها را در پایان هفته جمع بزنید کار بزرگی انجام داده اید. 

 ویژگی چهارم : رقیب اصلی خودتان هستید. منظور از رقابت با خود این است که هر هفته تلاش کنید از هفته ی قبل تان بیشتر و بهتر بخوانید. به همین دلیل تاکید کردم که حتما ساعات مطالعه ی هفتگی را جمع بزنید و در دفتر برنامه ریزی یادداشت کنید تا به طور واضح بدانید که چقدر مطالعه کرده اید تا در هفته ی بعد با انگیزه ی بیشتر درس بخوانید. هم ساعات مطالعه تان را افزایش دهید و هم کیفیت مطالعه تان را بهتر کنید. این یعنی رقابت با خود که بهترین نوع رقابت هم هست.

 ویژگی پنجم : مقیاس زمانی برنامه است. در این روش، مقیاس زمانی برنامه را به جای یک روز یک هفته در نظر گرفته ایم. شاید بنا به دلایلی یک روز تنبلی کردید یا واقعا کاری مهم و ضروری داشتید و نتوانستید به اندازه ی کافی درس بخوانید و شاید برنامه تان تغییر کرد و به جای درسی که قبلا تصمیم گرفته بودید درس دیگری را مطالعه کردید. زندگی واقعی پر از استثناها ست و برنامه ریزی باید منعطف و سازگار با شرایط شما باشد، به همین دلیل مقیاس زمانی برنامه را یک هفته در نظر گرفته ایم تا اگر یک یا چند روز را دقیقا طبق تصمیم قبلی مطالعه نکردید بتوانید در روزهای بعد آن روزها را در طول هفته جبران کنید.

دفتر برنامه ریزی یکی از ابزارهای موثر خودتنظیمی است و کمیت و کیفیت مطالعه ی شما را افزایش می دهد. دفتر برنامه ریزی هم به ارتقای مهارت های فراشناختی (مدیریت فکر) شما کمک می کند و بر خودآگاهی شما می افزاید و قدرت تشخیص و تصمیم گیری های صحیح شما را تقویت می کند و هم به افزایش هوش هیجانی شما (از طریق افزایش قدرت اراده) یاری می رساند. دفتر برنامه ریزی را جدی بگیرید و به طور پیوسته آن را در تمام دوران تحصیل خود در دبیرستان و دانشگاه ادامه دهید.